Bir işletmenin veya fabrikanın kuruluş yeri seçimi 3 aşamadan oluşan bir sorundur;
1. Fabrikanın kurulacağı bölgenin seçimi. Bu, ülkenin ortak özellikleri bulunan bir bölgesi olabilir: Ege Bölgesi, Marmara Bölgesi, Karadeniz ve Doğu Anadolu Bölgesi gibi.
2. Bölge içindeki kuruluş yöresinin (il veya ilçenin) seçimi.
3. Seçilen il veya ilçede kurulacağı konum yerinin veya arsanın seçimi.
Son iki aşama birbiriyle yakından ilişkili bulunduğundan beraberce bir aşama olarak düşünülebilir. Böylece yer seçimi; 1) Bölge seçimi ve 2) Bölge içinde fabrikanın kurulacağı konumun veya arsanın seçimi gibi iki önemli aşamadan oluşur.
Endüstriyel işletmelerin kuruluş yerlerinin seçimi kararının verilmesinde iki grup ölçütten hareket edilir. Bunlardan birincisi, devlet planlama organlarının yatırımları yönlendirmek amacıyla kullandıkları kriterlerdir (D. Bunlar;
a. Ulusal geliri maksimum kılmak veya en üst düzeye çıkarmak.
b. Ülkenin işgücünü tam ve etkin olarak kullanmak,
c. Geri kalmış bölgeleri kalkındırmak,
d. Yerleşimin yoğun olduğu bölgelerdeki sosyolojik ve ekolojik so*runlara çözüm getirmek
İkinci gruptaki ölçütler ise, bir işletmenin kendi amacını gerçekleştirmeye yönelik ölçütlerdir. Buna göre bir işletmenin en uy*gun kuruluş yeri ileride işletme kârını maksimum kılacak bir yer ol*malıdır. Böyle bir yerin seçimi toplam maliyetlerin mimimum kılınması veya toplam gelirlerin maksimum kılınması ölçütlerinden hareket et*mekle sağlanır. Toplam kârı maksimum kılmak amacıyla işletme kuru*luş yerini belirlemede göz önünde bulundurulan ölçüt, genellikle uygula*mada da gelirlerin maksimizasyonu yerine maliyetlerin minimizasyonu ölçütüdür. Zira fabrika üretime geçmeden toplam maliyetleri ve özellikle yatırım maliyetlerini ilerideki satış gelirlerine oranla, şimdiden tahmin etmek veya kestirmek daha olanaklıdır. Diğer bir deyişle, girişimcinin önceden tahminlenmesi çok zor olan satış gelirleri ölçütü yerine, kontrol ve tahminlenmesi daha kolay olan maliyet ölçütünden hareket etmesi daha isabetli olacaktır.
İşletmeler, kuruluş yeri açısından, genellikle üç nitelikte olabilir:

a. Hammadde kaynağına dönük işletmeler: Bir demir-çelik fabrikası, bir kömür işletmesi, bir alüminyum ve çimento fabrikası genellikle bu gruptaki işletmelerdir. Kullandıkları çok fazla hacimli hammadde dolayısıyla bu işletmelerin hammadde kaynağının bulunduğu
yerde veya bunun yakınında kurulması gerekir. Böylece taşıma masrafları azaltılmış olur.

b. Tüketiciye ya da pazara dönük işletmeler: Bir makarna, bir deterjan fabrikası ve bir rafineri genellikle pazara dönük işletmelerdir. Bunların tüketicilerin yanında kurulması taşıma veya ulaştırma harcamalarından tasarruf sağlar.

c. Kuruluş yeri değişik olabilen işletmeler: Bazı işletmelerin hammadde kaynağına veya piyasaya yakın bulunması fazla bir farklılık göstermez. Örneğin, bir pamuklu dokuma fabrikası, bir pamuk ovasının yanında olabildiği gibi tüketici pazarının yakınında da ku
rulabilir.

Bölge seçimi sırasında işletmeci büyük oranda devletin yatırımları planlama ve teşvik önlemlerinin etkisi altında kalır. Gerek kredi olanakları, vergi indirimleri gibi parasal önlemlerle, gerekse endüstrileşmesi amaçlanan bölgelerde devlet eli ile kurulacak olan or*ganize sanayi bölgeleri, endüstriyel kompleksler ve ulaşım olanakları gibi parasal olmayan önlemlerle kamu kuruluşları bölgesel düzeyde ku*ruluş yeri seçimi kararını yönlendirebilirler. Bölgesel düzeyde seçim kararını etkileyen diğer faktörlere "kuruluş yeri seçimini etkileyen faktörler" bölümünde temas edilecektir.
Kuruluş yeri seçimi çalışmasının son iki aşaması, yani yöre ve konum seçimi, birlikte ve ayrı ayrı ele alınabilir.

Bölge seçiminden sonra bölge içinde kuruluş yöresinin seçimi çalışmaları şu aşamaları içermelidir:

a. Kuruluş yöresinin seçimini etkileyen faktörler belirlenmeli,
b. Bölge içinde çeşitli yöreler için kuruluş yeri seçim kararını etkileyen faktörlerin sayısal veya karşılaştırmalı değerleri saptanmalı,
c. Faktörlerin değerlenmesi yoluyla bölge içindeki yöreler etkinlik sırasına sokulmalı,
d. En etkin yöreler aday kuruluş yöreleri olarak seçilmeli ve kuruluş yeri saptama yöntemleriyle bu aday yöreler arasından toplam maliyetleri minimum kılan belli bir yöre en iyi veya optimum kuruluş yöresi olarak saptanmalı,
e. En uygun kuruluş yöresi hakkında kesin kararı işletmenin üst düzeydeki yöneticileri vermelidir.
Yöre seçimi, optimum kuruluş yeri seçimi kararının en karmaşık aşamasıdır. Yöre seçimini etkileyen faktör çok sayıda olduğu gibi bunların, ölçümü de oldukça zordur. Kuruluş bölgesi ve yöresi belirlendik*ten sonra fabrikanın kurulacağı arsanın veya konumun saptanması ol*dukça kolaydır