fiyat

Enflasyon, fiyat artışlarının endekse giren ürünlere yansıması, fiyat artışlarının sürekli ancak; genele yansımaması şeklinde ortaya çıkıyor ise, buna gizli enflasyon denir.

İngilizce’deki karşılığı “inflation” olan enflasyonun sözlükteki anlamı şu şekildedir: Fiyatlar genel düzeyinin sürekli biçimde ve önemli oranlarda artması ve dolayısıyla paranın satın alma gücünü yitirmesi şeklinde tanımlanabilir.(SEYİDOĞLU, 1999, s.160)

Enflasyon Latince kökenli bir kelimedir ve anlam olarak şişkinlik demektir.

Genel fiyat endeksinin devamlı yükselmesine enflasyon denir.(HİÇ, 1968, s.10 )

ZAMAN ÖNCELİĞİ (TIME PRIORITY) :
Hisse senetleri piyasasında, fiyat eşitliği halinde sisteme zaman açısından daha önce kaydedilmiş emirlerin öncelikli karşılanmasıdır.

ZARAR (COST) :
Belirli bir faaliyet dönemi sonunda, işletmenin dönem içi giderlerinin dönem içi gelirlerinden fazla olması durumudur. Zarar, sermayede veya kârdaki azalmayı gösterir.

ZARAR MİNİMİZASYONU (LOSS MINIMIZATION) :
Bir işletmenin belirli bir faaliyet dönemi sonunda, olabilecek zararının mümkün olduğunca en aza indirgenmeye çalışılmasıdır.

ZORUNLU TASARRUF (FORCED SAVING) :

VADELİ PİYASALAR:

Gelecekte belirlenmiş bir zamanda belirlenen bir fiyat üzerinden mal ve hizmetlerin satılıp alındığı piyasalardır.

VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMESİ:

Sözleşmenin taraflarını belirlenen ileri bir tarihte üzerinde anlaşılan fiyattan standartlaştırılmış miktardaki bir malı veya kıymeti alma veya satma yükümlülüğüne sokan sözleşmedir.

VALÖR:

Kredi ya da mevduat için faizin işletilmeye başlandığı tarihe denir.

RAMBURSMAN (REAMBURSEMENT) :
Alınan bir borcun geri ödenmesi, bedeli ödenmesi şartıyla teslim edilen malın bedelinin yatırılması, başkası hesabına ödenen bir masrafın tahsisi gibi işlemler rambursman kavramı kapsamındaki işlemlerdir.

RANT (RENT) :
Bir üretim faktörü olan toprağın, belirli bir süre kullanımı için ödeme meblağdır. İktisadi anlamda ise, arzın sabit kalarak talebin artması ile artan fiyatlardan elde edilen gelirdir.

RANTABİLİTE (RENTABILITY) :
Bir işletmede belirli bir dönemde elde edilen kârın, aynı dönemde işletmede kullanılan sermayeye oranıdır.

PASİFLER: Bilançoda gösterilen borç ve yükümlülükler toplamıdır. Aktiflerin hangi kaynaklarla temin edildiğini gösterir. Üç ana kalemden oluşur; Kısa Vadeli Borçlar, Uzun Vadeli Borçlar ve Özsermaye.

PEŞTEMALİYE: Bir varlık için ödenen fiyatın piyasa değerinin üzerindeki kısmını ifade eder. (Örneğin bir şirketin özvarlığı için net aktif değerinin üzerinde ödenen kısmı.)

PİYASA DEĞERİ/DEFTER DEĞERİ: Bu oran hisse senedinin fiyatının hisse başına özsermaye değerinin kaç katı olduğunu gösterir. Bu oran aşağıdaki formülle hesaplanır:
Hisse Başına Fiyat / Hisse Başına Ösermaye

NAKİT AKIM TABLOSU: İşletmenin nakit giriş ve çıkışlarını gösteren ve finansal planlamada kullanılan bir tablodur.

NET AKTİF DEĞERİ: Bir şirketin toplam aktiflerinin piyasa/rayiç değeri ile toplam yükümlülüklerinin piyasa/rayiç değeri arasındaki farktır. Bu hesaplamada elde edilen değer Özvarlık'ın piyasa değeri olarak yorumlanabilir.

NET KAR MARJI ORANI: İşletmenin satışlarının vergi sonrası kara oranıdır. Bu oran aşağıdaki formülle hesaplanır:
Net Dönem Karı / Net Satışlar

GARANTİ MEKTUBU:

Bankaların belirli bir işin yapılması , bir malın teslimi veya bir borcun ödenmesini taahüt ederek, taahütlerine sadık kalacaklarını ve borçlarını belirten vadede ödeyeceklerini gösteren belgedir.

GELİR TABLOSU:

Şirketlerin mali tablolarından birisidir. Gelir tablosu şirketin dönem içindeki satışları, satışların maliyetlerini, faaliyet giderleri, faaliyet dışı gelir-gider, vergi karşılıkları ve kar/zararı gösterir.

GERİ DÖNÜŞ FORMASYONLARI:

FİYAT ADIMI: Her hisse senedi fiyatında bir seferde gerçekleşebilecek en küçük fiyat değişimidir.

FİYAT ARALIĞI: Her hisse senedi için, seans içerisinde önerilebilecek en düşük ve en yüksek fiyattır.

FİYAT GÖSTERGESİ: Sadece fiyat değişimini baz alan inceleme sonucu ortaya al veya sat komutları çıkaran gösterge ve analiz sistemidir.

FİYAT/KAZANÇ ORANI: Bir hisse senedinin fiyatının hisse başına kazancının kaç katı olduğunu gösterir. Hisse başına kazanç, şirketin net dönem karının dönem sonu hisse sayısına bölünmesi ile bulunur. Bu oran aşağıdaki formülle hesaplanır:

DEFLASYON:

Bir ekonomide toplam arzın, toplam talebi aşması durumudur. Bu durumda fiyatlarda bir düşüş görülür.

DEFTER DEĞERİ:

Bir işletmenin özsermaye toplamının hisse senedi sayısına bölünmesiyle belirlenir.

DESTEK:

Fiyatların düşerken yoğun alımlar ile karşılaştığı ve daha aşağıya düşmekte zorlandığı seviyedir.

DEVLET TAHVİLİ:

Devletlerin ilgili bakanlıkları tarafından itibari kıymetleri eşit ve ibareleri aynı olmak üzere çıkartılan borç senetleridir.

DİKEY ANALİZ:

Bir veya birkaç iş kolundaki işletmelerin satışları, karları ve dolayısıyla hisse senetleri fiyatları çeşitli nedenlerle büyük ölçüde dalgalanmalar gösterirler. Bu endüstriler dışındaki iş kolları söz konusu faktörlerden etkilenmezler. İş veya endüstri riski olarak bilinen bu riski yine çeşitlendirmeyle elimine etmek mümkündür.

Ekonomideki enflasyonist sorunlarla yakından ilgilidir. Faiz oranı riski, faizlerdeki değişme nedeniyle yatırımcının zarara uğrama olasılığıdır. Faiz oranlarının yükselmesi, özellikle sabit gelir sağlayan (tahvil, bono) menkul değerlerin fiyatını düşürür. Oranlardaki düşme ise menkul değerlerinin prim yapma olasılığını güçlendirir.

Yatırımcı tarafından arzulanmayan bir reel getiri oranının (İMKB p.489) gerçekleşme olasılığını ifade eder. Fiyatların genel seviyesindeki yükselmeden dolayı paranın satınalma gücündeki düşüş, menkul değer yatırımlarının verimliliğini düşürür.